.png)
Mãng Cầu Xiêm Vị Thuốc Bổ Âm, Thanh Nhiệt
Mãng cầu xiêm, còn được gọi với nhiều tên khác như mãng cầu ta, mãng cầu gai hay phan lệ chi, là loại trái cây có hương vị chua ngọt đặc trưng và rất giàu giá trị dinh dưỡng. Đây là loại quả quen thuộc đối với nhiều người dân Việt Nam.
Mãng cầu xiêm là gì ?
Mãng cầu xiêm có tên khoa học là Annona muricata L., thuộc họ Annonaceae (họ mãng cầu). Đây là loài cây nhỡ, cao khoảng 5–10 mét, thường được trồng ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới.
- Thân và cành: Cành nhiều mấu, có màu xám nâu và bề mặt nhẵn.
- Lá: Có hình mũi mác đến trái xoan, mọc so le, chiều rộng từ 3–5 cm, dài khoảng 10–12 cm. Lá có gốc thuôn, đầu tù, mặt trên xanh sẫm, bóng, mặt dưới xanh nhạt, cuống lá nhẵn.
- Hoa: Mọc đơn độc ở kẽ lá, có màu lục vàng. Cánh hoa dày, rộng, có lông, và phần gốc thắt lại tạo thành hình trái tim.
- Quả: Có hình trái tim hoặc hình cầu hơi dẹt, vỏ ngoài có nhiều nốt sần nhọn, tương ứng với các múi thịt bên trong. Thịt quả màu trắng, vị ngọt chua đặc trưng. Hạt có màu đen bóng.
Cây mãng cầu xiêm có thể sử dụng được nhiều bộ phận, trong đó phổ biến nhất là:
- Lá: Dùng tươi, thường được sắc nước hoặc pha trà để uống.
- Quả: Dùng ăn tươi, ép nước, làm sinh tố hoặc sấy khô.
- Hạt: Lựa hạt già và quả xanh, đem phơi khô rồi tán thành bột để sử dụng trong các bài thuốc dân gian.
Tác dụng mãng cầu xiêm theo y học cổ truyền
Mãng cầu xiêm có vị chua ngọt, tính mát, mùi thơm nhẹ. Theo Đông y, loại quả này quy vào kinh Can và Đởm.
Tính năng dược lý:
- Bổ âm, bổ huyết
- Dưỡng can huyết
- Lợi kinh nguyệt
- Giải nhiệt và độc huyết
Công dụng chính:
- Hỗ trợ âm hư sinh nhiệt
- Trị táo bón
- Thông kinh nguyệt không đều
- Giúp giải độc huyết do nhiệt độc
Hướng Dẫn Cách Sử Dụng Các Bộ Phận Của Cây
Thịt quả (dùng tươi)
- Tác dụng: Giải nhiệt, bổ dưỡng, kích thích sinh lý, ngừa bệnh Scorbut (thiếu vitamin C)
Quả xanh (phơi khô, tán bột)
- Dùng để trị: Kiết lỵ, sốt rét
- Ngoài ra, còn có tác dụng làm săn da
Lá cây
- Lá non: Dùng làm gia vị trong bữa ăn, hoặc hãm trà uống vào buổi tối để làm dịu thần kinh, giúp ngủ ngon
- Lá già (dùng tươi, không sắc): Uống để trị sốt, tiêu chảy, giun sán
Hạt
- Giã nhỏ, hòa nước gội đầu: Có tác dụng trừ chấy
Bài thuốc kinh nghiệm từ mãng cầu xiêm
Hỗ Trợ Chặn Cơn Sốt Rét
Để giúp ngăn chặn hoặc làm giảm cơn sốt rét, dân gian thường áp dụng bài thuốc từ lá mãng cầu xiêm như sau:
- Người lớn: Dùng khoảng 20 lá, vò nát hoặc giã nhỏ, vắt lấy nước uống. Uống 1 liều duy nhất trong ngày, trước cơn sốt 2 giờ.
- Trẻ em: Dùng khoảng 10 lá, thực hiện tương tự như trên.
- Ngoài ra, có thể dùng 10–15 lá đâm nhuyễn, vắt lấy nước uống mỗi ngày 1 lần, liên tục 4 ngày để hỗ trợ cải thiện triệu chứng.
Hỗ Trợ Điều Trị Táo Bón
Mãng cầu xiêm chín rất giàu chất xơ tự nhiên, có tác dụng kích thích tiêu hóa và làm mềm phân.
Người thường xuyên bị táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa nên ăn từ 100g – 300g mãng cầu xiêm chín mỗi ngày để cải thiện chức năng đường ruột.
Lời kết
Mãng cầu xiêm không chỉ là loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng mà còn được dân gian sử dụng như một vị thuốc hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý thường gặp như sốt rét, táo bón, rối loạn tiêu hóa… Tuy nhiên, dù mang lại nhiều lợi ích, việc sử dụng mãng cầu xiêm trong chăm sóc sức khỏe cũng cần sự hiểu biết và thận trọng.