
3 Phút Sơ Cứu - Khi Nào Cần Tiêm Phòng Dại ?
1.Những điều bạn cần biết.
Bệnh dại là bệnh do virus dại Rhabdovirus gây ra. Theo thống kê dịch tễ học, các nước thuộc vùng Đông Nam Á, hằng năm, có tỷ lệchết do bệnh dại chiếm đến 80% toàn thế giới.
Từ lúc nhiễm virus dại cho đến khi có triệu chứng, chó và mèo mất 10 ngày, một số động vật hoang dã từ 8-18 ngày.
Có hai cách virus dại gây bệnh cho cơ thể con người:
- Trực tiếp đi vào hệ thần kinh ngoại biên, lên não gây triệu chứng dại
- Nhân lên trong mô liên kết tại vết cắn, tránh khỏi sự phát hiện của hệ miễn dịch của người bị cắn. Sau đó đi vào hệ thống thần kinh gây triệu chứng dại.
Thời gian ủ bệnh thường 2-12 tuần, có thể chi 10 ngày hoặc dài trên một năm hoặc hơn.
2. Các triệu chứng.
Triệu chứng ban đầu của bệnh dại không rõ ràng và rất dễ nhầm với cúm, chỉ xuất hiện thoáng qua như: sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi, đau họng và khó chịu tại vết cắn.
Triệu chứng toàn phát biểu hiện viêm não hoặc liệt cơ, sợ gió Sợ nước. Triệu chứng kéo dài 2-6 ngày sau đó tử vong. Các trường hợp lại toàn phát 100% tử vong.
3. Những việc bạn cần làm
- Dự phòng chủ động: Tiêm vaccine phòng dại cho người thường xuyên tiếp xúc động vật (kiểm lâm, bác sĩ thú y, chăn nuôi...) hoặc du lịch đến vùng có bệnh dại (Nam Mỹ, châu Phi, Đông Nam Á).
- Xử lý khi bị cắn:
- Theo dõi con vật 15 ngày, kể cả khi đã tiêm phòng.
- Da không xây xát: không cần điều trị.
- Vết cắn nhẹ, xa đầu mặt cổ: tiếp tục theo dõi nếu con vật bình thường sau 15 ngày.
- Vết cắn gần đầu mặt cổ, sâu, nhiều vị trí, đầu chi, hoặc bộ phận sinh dục: đến trung tâm tiêm phòng trong 24-48h đầu.
- Xử lý khi nghi ngờ bệnh dại: Mang đầu con vật đến Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương để xét nghiệm, đeo găng tay, tránh tiếp xúc với dịch bệnh phẩm.
4. Những việc nên và không nên.
Bệnh dại dễ phòng nhưng khó chữa, các phương pháp dân gian không hiệu quả, và khi khởi phát, tỷ lệ tử vong gần như chắc chắn. Khi có nguy cơ phơi nhiễm, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị. Trẻ nhỏ thường chậm trễ trong sơ cứu do giấu vết cắn, nên cần dạy trẻ cách tránh bị cắn và tiếp xúc với động vật lạ. Vật nuôi cần được tiêm phòng dại đầy đủ, kể cả ở thành phố lớn, vì vẫn có ca bệnh từ chó mèo nuôi.