Lăng Tiền Quân Thống Chế Điều Bát Nguyễn Văn Tồn
Đây là công trình lịch sử – văn hóa gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Văn Tồn (1763 – 1820), một vị tướng tài ba, trung nghĩa, người gốc Khmer, đã có nhiều công lao trong việc phò tá vua Gia Long dựng nghiệp và bảo vệ bờ cõi quốc gia.
Giới thiệu
Ngày trước, nơi đây đơn giản chỉ là ngôi từ đường, nơi an nghỉ của vợ chồng Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn, sau này mới trở thành khu lăng mộ nổi tiếng và hằng năm đều được tổ chức lễ hội có quy mô lớn. Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát được xem là một tín ngưỡng dân gian kết hợp giữa văn hóa người Kinh, Khmer và Hoa. Ngoài Tượng Đài Chiến Thắng Mậu Thân, khu di tích lịch sử này cũng là một địa điểm tham quan ấn tượng trong hành trình khám phá Vĩnh Long.
Lịch sử hình thành
Quan Tiền tướng quân Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn, tên thật là Thạch Duồng, vốn là người dân tộc Khơ-me sinh ra và lớn lên tại Trà Vinh. Ông là một nhân vật có công lao to lớn trong việc khai khẩn vùng đất Trà Ôn, đồng thời góp phần củng cố tinh thần đoàn kết giữa các cộng đồng dân tộc Kinh, Hoa, Khmer và ngăn chặn âm mưu xâm lược của quân Xiêm La. Nhờ những đóng góp to lớn ấy, ông được chúa Nguyễn phong chức Điều bát và ban quốc tính, lấy tên là Nguyễn Văn Tồn. Năm 1820, khi đang trấn thủ tại Trà Ôn, Tiền quân Nguyễn Văn Tồn qua đời và được truy phong là Thành Hoàng Bổn Cảnh Trung Dũng Thiên Trực.
Theo truyền kể trong dân gian, sau khi vợ chồng Thống chế Điều bát qua đời, dịch bệnh hoành hành tại địa phương bỗng chốc biến mất. Người dân Trà Ôn – Mân Thít tin rằng ông đã hiển linh, che chở cho dân làng thoát khỏi tai ương. Từ đó, họ thường xuyên đến lăng mộ ông để cúng bái, tưởng niệm và bày tỏ lòng biết ơn. Chính niềm tin thiêng liêng ấy đã hình thành nên tín ngưỡng thờ Thống chế Điều bát, ngày càng lan rộng trong cộng đồng.
Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát đến nay đã tồn tại hơn hai thế kỷ. Dù nhiều lần được trùng tu, công trình vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính và giá trị tinh túy ban đầu. Năm 1996, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận nơi đây là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp quốc gia. Trải qua các đợt trùng tu vào các năm 1937, 1953, 1960, 1994 và lần gần nhất năm 2005, khu di tích vẫn là điểm đến thiêng liêng, gắn liền với niềm tự hào và tín ngưỡng của người dân địa phương.
Khám phá Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát
Kiến trúc độc đáo đặc trưng của vùng đất Nam Bộ
Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát có tổng diện tích khoảng 8.000m², bao gồm nhiều hạng mục và công trình được xây dựng với kiến trúc tinh xảo, mang đậm giá trị thẩm mỹ. Bao quanh khu lăng là hệ thống cây xanh và hoa kiểng tươi tốt, tạo nên không gian thoáng đãng, mát mẻ, đem lại cảm giác dễ chịu cho du khách và tín đồ thập phương khi đến hành hương, chiêm bái. Toàn bộ khuôn viên toát lên vẻ trang nghiêm, cổ kính và linh thiêng.
Ngay khi bước chân đến cổng lăng, du khách sẽ bắt gặp một chiếc cổng lớn sơn son thếp vàng, được trang trí bằng nhiều màu sắc rực rỡ cùng những câu đối khắc tinh tế trên hai cột trụ. Tiến vào thêm khoảng mười mét, một cổng nữa hiện ra – cao lớn và lộng lẫy không kém. Phía sau cổng là khoảng sân rộng, được điểm tô bởi các chậu hoa, cây cảnh nối liền đến khu vực chính của lăng. Trước lăng là bức bình phong khắc hình hoa sen và chim điểu, được thể hiện bằng những đường nét và màu sắc trang nhã. Ngay phía sau là khu nhà khách khang trang, thoáng mát, nơi du khách có thể dừng chân nghỉ ngơi trước khi vào viếng.
Khu lăng hiện nay gồm ba ngôi chính: chính điện ở giữa, nhà khói bên phải và nhà võ ca bên trái. Bên trong chính điện được chia thành nhiều gian thờ: bàn thờ Phó soái Nguyễn An, bàn thờ Hội đồng và gian thờ Tiền quân Thống chế Điều bát. Trước gian thờ chính có hai hàng bát bửu uy nghi, xung quanh được trang trí bằng hoa văn, võng, lọng và nhiều chi tiết tinh tế, góp phần tôn lên sự trang nghiêm của không gian thờ tự. Đặc biệt, trên các bức hoành phi và câu đối đều khắc những lời ca ngợi công đức của Thống chế Điều bát, thể hiện lòng tôn kính và biết ơn sâu sắc của nhân dân vùng Trà Ôn dành cho ông.
Phía sau khu chính điện là khu mộ phần của ông và phu nhân. Mộ được bao quanh bởi tường hoa, bình phong và trụ liễu được trang trí với các họa tiết hoa lá, giao long, cùng đôi kỳ lân đứng chầu hai bên. Trên trụ liễu có khắc một câu đối ngắn:
“Hoa Di cộng hưởng – Mân Quảng đồng tri ân”,
nghĩa là người Hoa và người Khmer cùng tôn kính – người Phúc Kiến và Quảng Đông đều ghi nhớ ơn sâu.
Lễ hội lăng Ông Trà Ôn
Theo chia sẻ của những người yêu thích khám phá và du lịch bụi tại Vĩnh Long, Lễ hội Lăng Ông là một trong những sự kiện văn hóa đặc sắc nhất của vùng đất Trà Ôn. Hằng năm, lễ hội được tổ chức vào mùng 3 và mùng 4 Tết Nguyên đán, là dịp để người dân địa phương và du khách thập phương cùng hội tụ, cầu phúc đầu năm và viếng thăm Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát. Không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong phạm vi huyện Trà Ôn, lễ hội còn lan tỏa sức ảnh hưởng rộng khắp toàn tỉnh Vĩnh Long, thu hút đông đảo du khách đến hành hương, chiêm bái.
Trong tâm thức người dân nơi đây, Đức Tiền quân Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn là vị thần linh thiêng luôn phù hộ cho dân làng. Vì vậy, việc dâng hương và cầu phúc trong ngày giỗ của ông được tin rằng sẽ mang lại mùa màng tốt tươi, công việc thuận lợi, gia đạo yên vui và cuộc sống sung túc, thịnh vượng.
Khi tham dự lễ hội, du khách không chỉ được viếng thăm Lăng Ông và tận hưởng khung cảnh thanh tịnh nơi đây mà còn có cơ hội hòa mình vào không khí rộn ràng của các hoạt động văn hóa – nghệ thuật dân gian. Người Kinh, Hoa và Khmer cùng chung tay tổ chức lễ hội nhằm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với vị tướng tài ba của dân tộc, đồng thời củng cố tinh thần đoàn kết giữa các cộng đồng cư dân, hướng đến một đời sống văn minh, thịnh vượng hơn.
Lễ hội là sự giao hòa độc đáo giữa nhiều loại hình nghệ thuật dân gian mang đậm bản sắc riêng của từng dân tộc. Tại đây, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những tiết mục trình diễn đặc sắc như nhạc ngũ âm, múa Sa-dăm, múa dân gian Khmer, múa lân, hát bội…, tái hiện sinh động không khí sinh hoạt của người dân Trà Ôn thuở xưa.
Có thể nói, Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát không chỉ là điểm đến tâm linh linh thiêng mà còn là địa chỉ văn hóa đặc trưng của vùng Vĩnh Long. Nếu có dịp đặt chân đến miền đất Trà Ôn hiền hòa, bạn đừng quên ghé thăm di tích này để tìm hiểu thêm về truyền thống, tín ngưỡng và vẻ đẹp văn hóa của người dân nơi đây.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=logo}
.jpg)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png)
.png)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.jpg){kind=logo}
.jpg)
.png)
.png)
.jpg)
.png)
![[WS13] NB // MC - Làm chủ sân khấu](https://netid.vn/datafiles/18/2023-11/thumbs-56502092-IMG_1068.jpeg)
.png)
.png)
.png)
 of thông bao.jpg)
