Củ Ấu Lai Vung: "Sừng Trâu" Đen Nhẻm Gói Trọn Ký Ức Một Thời Thương Nhớ
Về Lai Vung (Đồng Tháp) những ngày con nước nhảy bờ, bên cạnh sắc đỏ của Nem, sắc cam của Quýt, người ta còn tìm thấy một màu đen huyền bí của Củ Ấu. Thức quà quê với hình dáng "sừng trâu" xù xì ấy không chỉ là một món ăn chơi, mà là cả một miền ký ức tuổi thơ dữ dội của những đứa con sinh ra từ rơm rạ.
Củ Ấu Lai Vung: Vẻ Ngoài Gai Góc, Tâm Hồn Ngọt Bùi
Nếu ai lần đầu về miền Tây, cầm trên tay củ ấu, chắc hẳn sẽ có chút e dè. Củ gì mà đen thui, hình dáng cong cong, nhọn hoắt như cặp sừng trâu (nên dân gian hay gọi là ấu sừng trâu). Nó lấm lem bùn đất, chẳng có chút gì kiêu sa hay bắt mắt.
Nhưng người Lai Vung xưa hay bảo: "Củ ấu như người miền Tây mình vậy, bên ngoài chân chất, đen đúa vì nắng gió, nhưng bên trong thì trắng ngần, bùi bùi, thơm thảo."
Tại vùng đất Long Hậu (Lai Vung), cây ấu đã gắn bó với bà con nông dân bao đời nay. Khi mùa lúa vừa gặt xong, nước lũ tràn về cũng là lúc người dân thả ấu. Loài cây thủy sinh này chắt chiu phù sa của dòng Mekong để nuôi lớn những củ ấu căng mọng, giấu mình kỹ dưới mặt nước sâu.
Hương Vị Của Mùa Nước Nổi: Cái Bùi Làm Nên Nỗi Nhớ
Không ngọt sắc như bánh kẹo phố thị, đặc sản củ ấu Lai Vung chinh phục người ăn bằng cái vị mộc mạc rất riêng.
Luộc ấu là cả một nghệ thuật của các bà, các mẹ. Phải canh lửa sao cho củ vừa chín tới, bở tơi mà không bị nhão nước. Nồi ấu luộc chín, đổ ra rổ tre, khói bốc lên nghi ngút mang theo mùi ngai ngái của bùn non quyện với mùi thơm đặc trưng của tinh bột.
Cách ăn đúng điệu: Cầm củ ấu lên, cắn mạnh vào lớp vỏ cứng (phải khéo léo kẻo đen miệng), tách đôi ra để lộ phần thịt trắng ngà.
Cảm nhận: Đưa vào miệng nhai chậm rãi, cái vị bùi bùi, beo béo lan tỏa, đọng lại chút ngọt thanh nơi cuống họng. Ăn một củ lại muốn ăn thêm củ nữa, cứ thế mà hết cả rổ lúc nào không hay.
Ký Ức Lai Vung Xưa: Những Chiều Tan Trường "Miệng Đen Nhẻm"
Với thế hệ 8x, 9x đời đầu ở Lai Vung, củ ấu là "nhân chứng" của một thời tuổi thơ nghèo khó nhưng đầy ắp tiếng cười.
Nhớ những buổi chiều tan học, bụng đói cồn cào, chỉ cần vài trăm đồng lẻ là mua được một bọc ấu luộc nóng hổi từ gánh hàng rong của dì Ba, thím Bảy đầu ngõ. Lũ học trò túm năm tụm ba, vừa đi vừa cắn ấu. Đứa nào đứa nấy miệng dính lọ nghẹ đen thui, nhìn nhau cười nắc nẻ. Cái màu đen ấy bám vào tay, vào áo, nhưng lại in sâu vào tâm khảm một nỗi nhớ không tên.
"Ngày xưa má hay dặn, ăn ấu phải từ tốn. Nhưng cái đói, cái thèm của tuổi thơ đâu có chờ được. Cứ cắn vội, nhai ngấu nghiến, để rồi cái vị bùi ấy theo mình đi suốt những năm tháng trưởng thành."
Củ ấu ngày xưa còn là món cứu đói những ngày mưa dầm. Cả nhà quây quần bên ngọn đèn dầu, tiếng mưa rơi lộp độp trên mái lá, tiếng tách vỏ ấu lách tách vui tai, tạo nên một bản hòa ca êm đềm của gia đình.
Món Quà Quê Giữa Dòng Chảy Hiện Đại
Ngày nay, Củ Ấu Lai Vung đã vượt khỏi lũy tre làng để trở thành đặc sản được du khách săn đón. Người ta không chỉ luộc, mà còn sáng tạo ra nhiều món ngon từ ấu:
Canh hầm giò heo nấu củ ấu.
Chè củ ấu hạt sen ngọt mát.
Ba rọi kho củ ấu đậm đà đưa cơm.
Dù được chế biến theo cách nào, củ ấu vẫn giữ nguyên cái hồn cốt mộc mạc. Giữa nhịp sống hối hả, bắt gặp một xe đẩy bán củ ấu luộc ven đường, lòng người con xa quê bỗng chùng lại. Mua một túi ấu không chỉ để ăn, mà để mua lại một vé về với tuổi thơ, về với vùng Lai Vung xưa yên bình.
Nếu có dịp xuôi về miền Tây, ghé ngang Lai Vung, bạn đừng quên mua một chùm nem và một túi củ ấu nóng hổi. Hãy thử nếm vị phù sa được chắt chiu trong lớp vỏ đen nhẻm ấy, để hiểu vì sao người ta lại nói: "Về Lai Vung, ăn củ ấu, nhớ nhau cả một đời."
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=logo}
.jpg)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png)
.png)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
.jpg){kind=logo}
.jpg)
.png)
.png)
.jpg)
.png)
![[WS13] NB // MC - Làm chủ sân khấu](https://netid.vn/datafiles/18/2023-11/thumbs-56502092-IMG_1068.jpeg)
.png)
.png)
.png)
 of thông bao.jpg)
