
Vịt Nấu Chao: Khi Vị Béo Bùi Đánh Thức Cả Miền Ký Ức Bếp Miền Tây Xưa
Nếu cháo vịt gỏi bắp chuối là sự thanh tao, thì Vịt Nấu Chao chính là bản giao hưởng của vị giác, là món ăn "chủ lực" trong những bữa tiệc sum vầy hay những chiều mưa dầm se lạnh của miền Tây. Cái vị béo ngậy của chao, bùi tan của khoai môn, quyện với thớ thịt vịt chạy đồng săn chắc... đó là hương vị mà chỉ cần ngửi thấy, cả một trời ký ức tuổi thơ lại ùa về.
Hũ chao, nước dừa và con vịt thả đồng

Để làm nên một nồi Vịt Nấu Chao đúng điệu miền Tây xưa, nguyên liệu không cần cầu kỳ nhưng phải "chất".
Đầu tiên, phải là con vịt chạy đồng (như bài viết trước đã kể). Chỉ có loại vịt vận động nhiều, ăn lúa rụng, ăn ốc mới cho thớ thịt săn, da mỏng, ít mỡ. Khi nấu, thịt vịt không bị bở rạc mà còn giữ được độ dai ngọt đặc trưng.
Thứ hai, "linh hồn" của món ăn chính là chao. Má tôi ngày xưa hay dùng chao môn hoặc chao đậu nành, loại để càng lâu càng ngon. Chao phải có màu vàng ngả nâu, béo nhưng không gắt, thơm nồng nàn. Má hay nói, chao mà dở là "hư" cả nồi lẩu.
Và dĩ nhiên, không thể thiếu nước dừa xiêm. Vị ngọt của nước dừa làm "dịu" lại cái nồng của chao, tạo nên một thứ nước lèo ngọt thanh, đậm đà mà không cần nếm nếm nhiều.
Bếp lửa chiều và bí quyết ướp "Gia Vị Ký Ức"

Tôi vẫn nhớ hình ảnh má ngồi tỉ mẩn bên bếp củi. Vịt làm sạch, chặt miếng vừa ăn. Bí quyết để vịt không hôi là phải chà xát kỹ với gừng và rượu trắng.
Giai đoạn quan trọng nhất là ướp vịt. Má dùng cái tô lớn, cho vào đó vài viên chao ngon (cả nước lẫn cái), tán thật nhuyễn. Thêm tỏi, sả, ớt băm nhuyễn, chút đường, bột ngọt, ngũ vị hương. Má tôi hay dặn mà tôi còn nhớ mãi: "Ướp vịt nấu chao là phải 'mạnh tay' gia vị. Phải để ít nhất một tiếng cho gia vị thấm sâu vào từng thớ thịt."
Khi đã ướp thấm, má bắc cái chảo gang lên bếp củi. Lửa đượm hồng, má phi tỏi cho thơm lừng, rồi trút hết tô vịt đã ướp vào xào. Đây là bí quyết then chốt. Phải xào cho thịt vịt "săn" lại, lớp da bên ngoài hơi xém vàng. Mùi thơm của thịt vịt, chao, sả tỏi quyện vào nhau, bốc lên theo khói bếp, lan toả khắp gian nhà. Chỉ ngửi thôi đã thấy bụng cồn cào.
Sau khi thịt săn, má trút hết nước dừa xiêm vào, thêm khoai môn (loại khoai sọ bùi, được chiên sơ) rồi hầm liu riu trên bếp.
Hương vị của sự sum vầy

Vịt Nấu Chao thường được ăn dưới dạng lẩu. Nồi lẩu đất nung được đặt trên bếp than hồng, sôi lục bục, khói bay nghi ngút. Cả nhà quây quần, tiếng cười nói rôm rả.
Ăn Vịt Nấu Chao không thể thiếu rau. Một rổ rau muống đồng cọng nhỏ, xanh mướt, một đĩa cải bẹ xanh (cải xanh) đắng nhẹ. Nhúng cọng rau muống giòn tan vào nồi nước lẩu đang sôi. Nước lẩu sền sệt, béo ngậy vị chao và nước dừa, bùi bùi của khoai môn tan ra, bám vào từng miếng thịt vịt.
Và điểm "chí mạng" cuối cùng chính là chén nước chấm. Lấy chính cái nước chao trong hũ, thêm chút đường, ớt băm, vắt tí chanh. Gắp một miếng thịt vịt mềm rục, chấm vào chén chao, cái vị béo bùi, mặn ngọt, cay nồng như bùng nổ trong miệng. Ăn kèm với bún tươi hoặc cơm trắng nóng hổi.
Trong cái se lạnh của cơn mưa chiều miền Tây, cả nhà xì xụp bên nồi Vịt Nấu Chao. Vị béo của chao, vị ngọt của thịt, vị bùi của khoai, vị giòn của rau... tất cả hòa quyện, làm ấm lòng người.
Ngày nay, Vịt Nấu Chao có mặt ở khắp các nhà hàng, nhưng để tìm lại cái vị nấu bằng bếp củi, bằng con vịt chạy đồng, bằng hũ chao ủ kỹ của má, bằng cái không khí sum vầy của bếp miền Tây xưa... thì thật khó. Đó không còn là một món ăn nữa, đó là cả một miền ký ức, là tình thương của má đong đầy trong nồi lẩu béo bùi, thơm thảo.









