
Nghệ Sĩ Nhân Dân - Quế Trân
Nghệ sĩ Nhân dân Quế Trân là một trong những gương mặt tiêu biểu của sân khấu cải lương Việt Nam hiện đại, được khán giả yêu mến bởi vẻ đẹp dịu dàng, giọng hát trong sáng và phong cách biểu diễn đầy cảm xúc. Cô không chỉ là “ngọc nữ” của làng cải lương mà còn là người kế thừa xứng đáng truyền thống nghệ thuật của gia đình danh tiếng – con gái của NSND Thanh Tòng và là cháu nội của cố nghệ sĩ Minh Tơ, hai tên tuổi lớn của dòng cải lương tuồng cổ.
1. Tiểu sử NSND Quế Trân

Nghệ sĩ Nhân dân Quế Trân, tên thật là Nguyễn Ngọc Quế Trân, sinh năm 1981 tại TP. Hồ Chí Minh, là con gái của cố NSND Thanh Tòng – một trong những tên tuổi gạo cội của sân khấu tuồng cổ miền Nam. Cô là hậu duệ đời thứ 5 của đại gia đình nghệ thuật Bầu Thắng – Minh Tơ, cái nôi sản sinh nhiều thế hệ nghệ sĩ tài danh.
Sinh ra trong môi trường nghệ thuật, Quế Trân sớm bộc lộ năng khiếu sân khấu. Khi mới 8 tuổi, cô đã đứng trên sân khấu cùng đoàn Đồng Ấu Bạch Long, thể hiện khả năng ca diễn vượt trội so với lứa tuổi. Sau đó, cô được đào tạo bài bản tại Trường Nghệ thuật Sân khấu II (nay là Đại học Sân khấu – Điện ảnh TP.HCM), đồng thời được cha và các bậc tiền bối truyền dạy tận tình về kỹ thuật ca, diễn và bản lĩnh sân khấu.
Không chỉ kế thừa truyền thống, Quế Trân còn mang đến làn gió mới cho cải lương nhờ vẻ đẹp thanh thoát, giọng ca mượt mà, và khả năng diễn xuất đa dạng — vừa duyên dáng trong các vai đào thương, vừa mạnh mẽ khi thể hiện nhân vật bi tráng hoặc cổ trang.
2. Gia tài hoạt động nghệ thuật

Vở kịch Sông Bé 2
Trải qua hơn 30 năm hoạt động, NSND Quế Trân là một trong những gương mặt tiêu biểu của sân khấu cải lương hiện đại. Cô từng gắn bó với nhiều đoàn danh tiếng như Sông Bé 2, Sài Gòn 1, Minh Tơ, Dạ Lý Hương, Tuổi Trẻ, Kim Hương, Trần Hữu Trang, CLB Cải lương Hội Sân khấu TP.HCM và Thế Giới Trẻ.
Với giọng ca ngọt ngào, phong cách biểu diễn tinh tế, Quế Trân đã khắc sâu dấu ấn qua hàng loạt vai diễn đa dạng:
- Phương Thảo trong Nhảy múa với quỷ dữ – vai diễn thể hiện sự hy sinh và khát vọng sống mãnh liệt.
- Nga trong Khúc ly hương – mang về cho cô Giải Mai Vàng năm 1999, khẳng định vị thế đào chính trẻ tài năng.
- Thiên Kiều công chúa trong Trắng hoa mai – một trong những vai giúp cô tỏa sáng ở dòng tuồng cổ.
- Phi Long công chúa trong Xử án Bàng Quý Phi – ghi dấu ấn với phong thái uy nghiêm, nội tâm sâu sắc.
Ngoài sân khấu, Quế Trân còn hoạt động sôi nổi trong lĩnh vực truyền hình: dẫn chương trình, tham gia talkshow nghệ thuật, phim ca nhạc cải lương, và biểu diễn trong nhiều chương trình văn hóa lớn của TP.HCM. Cô được đánh giá là một trong những gương mặt trẻ nối dài hơi thở cải lương truyền thống đến khán giả hiện đại.
3. Danh hiệu và giải thưởng
Với tài năng, sự lao động nghiêm túc và đóng góp không ngừng nghỉ, NSND Quế Trân đã gặt hái nhiều thành tựu đáng nể:
- Giải Mai Vàng năm 1999 – Vai “Nga” trong Khúc ly hương.
- Năm 2011, được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT).
- Năm 2023, được Chủ tịch nước ký quyết định phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) – trở thành nữ nghệ sĩ cải lương trẻ tuổi nhất được nhận danh hiệu này.
- Nhận nhiều bằng khen của Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch, Ủy ban Nhân dân TP.HCM vì thành tích bảo tồn và phát triển nghệ thuật cải lương.
- Thường xuyên góp mặt trong các chương trình tôn vinh sân khấu dân tộc như Chuông vàng vọng cổ, Ngân mãi chuông vàng, Sân khấu vàng…
Những thành tích này là minh chứng cho tài năng và sự cống hiến bền bỉ của một nghệ sĩ vừa trẻ, vừa có bản lĩnh vững vàng trên hành trình nối dài truyền thống cải lương Việt Nam.
4. Một số dự án nghệ thuật tiêu biểu
- Trắng hoa mai – vai Thiên Kiều công chúa: thể hiện xuất sắc hình tượng nhân vật vừa bi thương vừa kiêu hãnh, đánh dấu bước trưởng thành trong diễn xuất.
- Khúc ly hương – vai Nga: mang đậm yếu tố tâm lý, giúp Quế Trân tỏa sáng ở dòng cải lương xã hội hiện đại.
- Nhảy múa với quỷ dữ – vai Phương Thảo: khẳng định khả năng nhập vai và cảm xúc nội tâm tinh tế.
- Xử án Bàng Quý Phi – vai Phi Long công chúa: thể hiện bản lĩnh trong diễn xuất cổ trang.
- Chuông vàng vọng cổ, Ngân mãi chuông vàng – tham gia với vai trò giám khảo – cố vấn chuyên môn, giúp truyền cảm hứng cho lớp nghệ sĩ trẻ.
- Các dự án thiện nguyện, chương trình văn hóa: biểu diễn miễn phí phục vụ cộng đồng, góp phần lan tỏa tình yêu cải lương đến học sinh, sinh viên và người dân vùng sâu vùng xa.
5. Đời tư và phong cách sống
NSND Quế Trân được công chúng yêu mến không chỉ vì tài năng mà còn bởi phong cách sống khiêm nhường, chuẩn mực và kín tiếng.
Cô chọn cuộc sống riêng tư, chưa từng công khai bạn đời, và tập trung toàn bộ thời gian cho nghệ thuật cùng công việc xã hội.
Sau khi cha – NSND Thanh Tòng – qua đời năm 2016, Quế Trân từng trải qua giai đoạn trầm lắng, nhưng tình yêu sân khấu cùng sự động viên của đồng nghiệp đã giúp cô trở lại mạnh mẽ.
Bên cạnh nghệ thuật, cô còn là người yêu nấu ăn, thích làm vườn và từng chia sẻ rằng việc vào bếp là cách giúp bản thân tìm thấy sự bình yên sau những giờ làm việc căng thẳng.
Đặc biệt, Quế Trân còn được tín nhiệm bầu làm Đại biểu Hội đồng nhân dân TP.HCM hai nhiệm kỳ (2011–2016, 2016–2021), góp phần đóng góp ý kiến cho lĩnh vực văn hóa nghệ thuật địa phương.
Hiện nay, dù đã đạt đến đỉnh cao danh vọng, NSND Quế Trân vẫn giữ nếp sống giản dị, luôn xuất hiện với hình ảnh chỉn chu, nhẹ nhàng và gần gũi với khán giả – đúng chất của một “đóa hoa cải lương” mang đậm tinh thần Việt.