Sự Khác Biệt Của NotebookLM: Đánh Giá Chuyên Sâu Và So Sánh Với Các Công Cụ Tương Tự

Khi lần đầu tiếp cận NotebookLM, mình chỉ định thử nhanh cho xong — nhưng bất ngờ là nó biến một đống tài liệu dày cộp thành nguồn học có thể 'hỏi — đáp' tức thì. Bài viết này là đánh giá chuyên sâu về NotebookLM: mình sẽ phân tích cách nó xử lý tài liệu, những tính năng giúp học tập hiệu quả (như flashcards, quiz và trích dẫn nguồn), đồng thời chỉ ra giới hạn và các lưu ý về bảo mật.

Cuối cùng, có phần so sánh thực tế với Notion, Obsidian và Mem để bạn dễ chọn công cụ phù hợp với nhu cầu học tập hoặc quản lý tri thức.

Mục lục

1. Ấn tượng đầu tiên khi gặp NotebookLM

Lần đầu mình dùng NotebookLM, cảm giác giống như đang có một “trợ lý riêng” chỉ tập trung vào tài liệu của mình. Không giống các chatbot AI thông thường hay trả lời chung chung, NotebookLM cho phép mình tải lên file PDF, Google Docs rồi ngay lập tức “hỏi – đáp” trực tiếp trên nội dung đó. Điều này khiến mình tiết kiệm được khối thời gian so với việc đọc lại toàn bộ.

Thay vì chỉ là một công cụ AI trả lời câu hỏi, NotebookLM thiên về việc giúp bạn nắm vững tài liệu nhanh hơn, giống như có một gia sư ngồi cạnh hỗ trợ ôn luyện.

2. Điều khiến mình thích thú ở NotebookLM

Khi trải nghiệm thực tế, có vài điểm mình cảm thấy thật sự nổi bật:

Trích dẫn nguồn rõ ràng: Mỗi câu trả lời đều dẫn lại chính xác đoạn tài liệu liên quan → mình yên tâm hơn về độ tin cậy.
Sinh câu hỏi ôn tập (quiz/flashcards): Rất hợp cho sinh viên hoặc ai cần ôn lại kiến thức.
Giúp mình tóm tắt nhanh: Chỉ cần vài cú click là có bản tóm tắt súc tích từ cả tập tài liệu dài.
Tập trung vào học tập: Không bị loãng bởi quá nhiều tính năng như các app quản lý dự án, NotebookLM đúng nghĩa là công cụ “học cùng AI”.

Trải nghiệm của mình là: nếu hôm đó phải đọc một chương sách học thuật dày cả trăm trang, NotebookLM giúp mình rút gọn xuống còn khoảng 20 phút để nắm ý chính trước khi vào chi tiết.

3. Những vướng mắc mình gặp phải

Tất nhiên, không công cụ nào hoàn hảo. NotebookLM cũng có những giới hạn mà mình cảm nhận được:

Chưa mạnh về cộng tác nhóm: Chủ yếu phục vụ cá nhân, thiếu tính năng teamwork nâng cao như Notion.
Tuỳ biến còn hạn chế: Không thể chỉnh workflow phức tạp hay mở rộng plugin như Obsidian.
Phụ thuộc Google ecosystem: Hiện tại gắn chặt với Google Docs, Google Drive, hơi bất tiện nếu bạn quen dùng hệ sinh thái khác.

Với mình, hạn chế lớn nhất là nếu muốn làm việc nhóm hoặc xây dựng knowledge base phức tạp, NotebookLM chưa đáp ứng đủ. Nó vẫn giống như “gia sư riêng” hơn là “workspace AI”.

4. NotebookLM đứng ở đâu so với Notion, Obsidian và Mem?

“Mình từng song song dùng Notion AI để quản lý công việc nhóm, Obsidian cho ghi chép cá nhân và Mem để lưu ý tưởng hằng ngày. Khi so với NotebookLM, sự khác biệt hiện rõ: NotebookLM tập trung tuyệt đối vào học tập và xử lý tài liệu.”

Tiêu chí	NotebookLM (Google)	Notion AI	Obsidian (+plugin AI)	Mem
Điểm mạnh	Trả lời có nguồn, tạo quiz & flashcards, học tập chủ động	Database, teamwork, template phong phú	Graph knowledge, backlinks, tùy biến cao	Ghi nhớ & nhắc lại thông minh
Mục tiêu chính	Nghiên cứu, học tập, ôn luyện tài liệu	Quản lý dự án, làm việc nhóm	Xây dựng “second brain” cá nhân	Ghi nhớ kiến thức ngắn hạn
Trải nghiệm thực tế	Giúp sinh viên, giảng viên tiết kiệm thời gian đọc – học	Hữu ích khi cần cộng tác nhiều người	Tốt cho người thích tư duy mạng lưới	Hợp với ai cần nhắc nhớ nhanh trong ngày
Điểm hạn chế	Ít tính năng teamwork, tuỳ biến hạn chế	Không chuyên sâu học tập cá nhân	Không có quiz/flashcards sẵn	Thiếu trích dẫn nguồn rõ ràng
Ai nên dùng	Sinh viên, giáo viên, người học nghiên cứu	Doanh nghiệp, nhóm làm việc	Người xây “kho tri thức” cá nhân	Người muốn rèn trí nhớ liên tục

5. Cách mình tận dụng NotebookLM hiệu quả

Trong quá trình học và làm việc, mình nhận ra NotebookLM phát huy sức mạnh nhất khi:

Dùng để ôn tập nhanh trước kỳ thi: Tạo quiz và flashcards để luyện tập.
Dùng cho người làm nghiên cứu: Trích dẫn nguồn ngay trong câu trả lời → dễ dàng kiểm chứng.
Dùng cho người tự học: Tóm tắt giáo trình, sách tham khảo mà không bị bỏ sót ý quan trọng.

Theo kinh nghiệm sau một thời gian dài sử dụng NotebookLM thì mình đưa ra lời khuyên là những ai nên dùng NotebookLM?

Sinh viên/giáo viên: hỗ trợ học – dạy hiệu quả.
Người làm nghiên cứu: rút ngắn thời gian xử lý tài liệu.
Người học ngoại ngữ, kỹ năng mới: tận dụng quiz & flashcards.

6. Lời kết: NotebookLM có thật sự khác biệt?

Sau nhiều tuần sử dụng, mình thấy điểm khiến NotebookLM khác biệt so với các công cụ AI khác là nó tập trung tuyệt đối vào học tập và nghiên cứu. Không lan man, không quá phức tạp, mà như một “người bạn học thông minh” bên cạnh.

Nếu bạn cần một AI hỗ trợ trong việc quản lý công việc nhóm, có lẽ Notion AI sẽ phù hợp hơn. Nhưng nếu ưu tiên số 1 của bạn là học nhanh – nhớ lâu – có dẫn chứng rõ ràng, thì NotebookLM là lựa chọn rất đáng thử.