
Cách Xử Lý Khi Gặp Đuối Nước: Kiến Thức Cần Biết Để Cứu Người Hiệu Quả!
Việt Nam là một đất nước có nhiều sông hồ, tai nạn đuối nước gặp ở tất cả các lứa tuổi và mọi thời điểm trong năm. Nhiều nhất vào mùa hè. Hoàn cảnh xảy ra rất đa dạng.
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết về cách nhận biết và xử lý tình huống đuối nước, cung cấp các bước cấp cứu cơ bản, những điều nên và không nên làm để cứu người an toàn, kịp thời.
1. Đuối nước là gì?
Đuối nước là tình trạng ngạt cơ học, hậu quả của việc phối không thể trao đổi khí làm cho các tế bào trong cơ thể thiếu oxy nuôi dưỡng, cuối cùng là ngừng tim và chết não.
2. Các tình huống đuối nước phổ biến
- Rơi từ trên cao xuống, bụng đập xuống mặt nước kích thích phản xạ thần kinh phế vị làm tim ngùng đột ngột. Hoặc sau khi ăn quá no, xuống nước lạnh đột ngột cũng có thể gây ngất. Người bị nạn sẽ mất ý thức, không vùng vẫy và chìm ngay sau đó.
- Ngã xuống nước, người không biết bơi ban đầu vật lộn quấy đạp chân tay nên người nổi lên mặt nước. Uống và hít phải nước từng đợt vào dạ dày và phổi. Nước trào vào đường thở sẽ kích thích co thắt khí quản và tăng tiết chất nhầy làm người bị nạn ngạt thở, không kêu cứu được. Thông thường quá trình này sẽ diễn ra một vài phút sau đó đuối sức chìm dần.
- Lặn sâu quá mức rồi ngạt, trường hợp này phổi có thể kèm thêm chấn thương do áp lực. Khí nitơ bị hòa tan vào máu. Nếu đưa người bị nạn nổi lên nhanh quá sẽ hình thành các bọt khí trong máu gây tắc mạch.
- Đuối sức do bơi quá mệt rồi ngất đi, kết cục giống trường hợp thứ hai.
3. Dấu hiệu nhận biết người đuối nước
Dấu hiệu phổ biến nhất của đuối nước chính là “hiện tượng im lặng”, người bị nạn vùng vẫy nhưng không kêu cứu được sau đó chìm dần. Các chương trình đào tạo cứu hộ luôn cảnh báo dấu hiệu này.
Người bị nạn uống phải nước sẽ gây quá tải dịch cho cơ thể, gây tan máu và rối loạn điện giải.
Thời gian tử vong khi ngạt:
- Nước ngọt khoảng: 4-5 phút.
- Nước mặn là 8-12 phút.
Nếu cấp cứu xử trí kịp thời sẽ giành cơ hội sống cho người bị nạn.
Lưu ý:
1. Trẻ nhỏ 2-3 tuổi ở lứa tuổi tìm hiểu tò mò, một chiếc xô nước nhỏ cũng có nguy cơ gây đuối nước.
2. Các bậc cha mẹ đặc biệt chú ý khi thấy con mình “im lặng chơi trong nước”.
3. Khi hoảng loạn, người bị nạn có xu hướng giữ chặt tay và chân vào bất cứ thứ gì trong tầm với. Nếu không được huấn luyện cứu người đuối nước, bạn có nguy cơ trở thành người chết cùng nếu bị tủm phải.
4. Đưa người bị nạn đến bệnh viện ngay cả khi bạn cảm thấy họ hồi phục hoàn toàn.
4. Hướng dẫn xử lý khi gặp đuối nước
Các bước cần làm khi gặp đuối nước:
4.1. Tìm cách đưa người bị nạn lên nơi khô ráo
- Gọi người hỗ trợ càng sớm càng tốt.
- Hướng dẫn trẻ nhỏ cách gọi người hỗ trợ trong tình huống khẩn cấp.
- Đứng thật vững, đưa cho người bị nạn một cây gậy hoặc sợi dây để kéo họ vào gần bờ.
- Nếu người bị nạn đuối sức, bất tỉnh hoặc bạn là người bơi thạo, đã qua lớp huấn luyện cứu người đuối nước. Hãy kéo họ vào bờ theo tư thế ngửa cổ lên phía trên để hỗ trợ họ hộ hấp. (Không bao giờ trực tiếp tiếp xúc với người bị nạn, hãy đưa cho họ một sợi dây hay một khúc cây để nắm vào rồi kéo vào bờ). Khi không chắc chắn, hãy gọi cứu hộ.
4.2. Để người bị nạn nằm ngửa, đánh giá các bước ABC, khai thông đường thở và đánh giá hô hấp
- Nếu bất tỉnh không phản ứng: khai thông đường thở, lau sạch đờm dãi họng miệng và hỗ trợ hô hấp bằng hà hơi thổi ngạt hai lần.
- Tiếp theo kiểm tra nếu không còn mạch sẽ hồi sinh tim phổi cơ bản CPR.
- Nếu còn mạch, tiếp tục hỗ trợ hô hấp nếu cần.
- Nếu còn tỉnh và đáp ứng: hỗ trợ hô hấp, lau sạch đờm dãi, nằm nghiêng an toàn tránh sặc vào phổi.
- Đây là bước quan trọng nhất để hỗ trợ cung cấp oxy cho người bị nạn. Bạn đừng chậm trễ, khởi động bước này càng sớm càng tốt.
4.3. Ủ ấm người bị nạn
- Giữ ấm bằng khăn hoặc quần áo khô.
- Đưa đến bệnh viện ngay cả khi họ đã hồi phục.
5. Những điều nên và không nên làm
- Thấy một người đang bơi trong im lặng, hãy gọi to “Bạn đang làm gì đấy”, nếu trả lời thì mọi việc an toàn. Nếu im lặng, bạn có 30-60 giây để hành động.
- Liên tục CPR trong quá trình di chuyển đến bệnh viện hoặc chờ cứu hộ đến. Tế bào não chỉ có 3 phút chờ đợi trước khi tổn thương vĩnh viễn, động tác CPR sẽ giúp tế bào não chịu đựng được lâu hơn.
- Động tác dốc ngược người bị nạn chạy vài vòng chỉ làm chậm trễ quá trình hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn chứ không giúp ích gì. Nước từ miệng người bị nạn chảy ra là từ dạ dày chứ không phải phổi.
- Không tìm cách ép vào bụng người bị nạn gây nôn, vì nước và dịch dạ dày trào ra sẽ gây nguy cơ trào vào phổi gây tổn thương thêm.
- Truyền thuyết truyền miệng: không cho người thân người bị nạn đến gần, nếu không người bị nạn sẽ trào máu mũi miệng và chết. Khi nước vào phổi, nó sẽ hòa tan lớp hóa chất sulfactant có ở các phế nang làm phổi mất sức căng, xẹp lại. Màng phế nang trao đổi khí bị tổn thương sẽ tiết dịch và máu vào lòng phế nang gây hiện tượng phù phổi cấp. Biểu hiện trào bọt hồng lẫn máu qua đường thở. Đây là dấu hiệu nặng cần xử trí y tế càng sớm càng tốt để hỗ trợ hô hấp.
6. Kết luận
Tai nạn đuối nước có thể phòng tránh và xử lý hiệu quả nếu bạn nắm vững kiến thức cơ bản. Hãy luôn cảnh giác và trang bị kỹ năng cứu hộ để bảo vệ an toàn cho bản thân và cộng đồng.
Link tham khảo: