Tảo xoắn là gì? Tảo xoắn có chất dinh dưỡng và công dụng gì?
Tảo xoắn hay còn gọi là tảo Spirulina là một vi tảo dạng sợi xoắn, có nhiều dưỡng chất và lợi ích cho sức khỏe.
Tảo xoắn - tảo Spirulina là gì
Tảo xoắn hay còn gọi là tảo Spirulina là một loại tảo xanh đơn bào cổ đại, có tên khoa học là Spirulina Platensis. Là một giống tảo có dạng hình sợi xoắn, với màu xanh lục do các tế bào đơn tạo thành.
Tảo xoắn Spirulina được phát hiện vào những năm 1960, tại vùng hô Chad ở Trung Phi, do một nhà khoa học người Pháp tên là Clement tìm thấy. Sau đó, năm 1963, tảo xoắn Spirulina đã được nuôi trồng và vào năm 1973 được WHO công nhận nó là nguồn dược liệu quý cho sức khỏe.
Tổ chức IIMSAM của Liên Hợp Quốc, từ năm 1984 đã dùng tảo xoắn Spirulina cho hơn 2 triệu trẻ em trên thế giới chữa bệnh suy dinh dưỡng, cũng nhờ vậy mà có thể thấy tảo xoắn Spirulina có nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
Tảo xoắn Spirulina có thể sinh trưởng và phát triển ở các hỗ nước mặn vùng cận nhiệt đới hoặc sinh trưởng dễ dàng trong đại dương. Thực tế, tảo xoắn Spirulina có thể sống ở cả nước mặn lẫn nước ngọt, là một nguồn thực phẩm quý và thiên nhiên mang đến.
Hiện nay, nổi tiếng là các loại tảo xoắn Spirulina do Nhật Bản sản xuất.
Thành phần dinh dưỡng của tảo xoắn Spirulina
Tảo xoắn là thực phẩm giàu dinh dưỡng, trong 7g bột tảo xoắn theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ nó có chứa những dưỡng chất như:
- Vitamin B1: 11% RDA*
- Vitamin B2: 15% RDA
- Vitamin B3: 4% RDA
- Chất béo: 1g
- Năng lượng: 20 calo có thể tiêu hóa được
- Carbohydrate: 1,7g có thể tiêu hóa được
- Protein: 4g ( tương đương với trứng)
- Sắt: 11% RDA
- Đồng: 21% RDA
- Omega-3 ( omega-6 và omega-3 với tỷ lệ khoảng 1,5 : 1 )
- Omega-6
- Magie
- Kali
- Mangan
Trong đó: RDA là khẩu phần ăn khuyến nghị
Có thể bổ sung 1-3g tảo xoắn/ ngày ( liều lượng tiêu chuẩn).
Công dụng của tảo xoắn
Tảo xoắn ( tảo xoắn Spirulina) nổi tiếng vì chứa nhiều chất dinh dưỡng quý và mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:
Ổn định lượng đường trong máu
Tảo xoắn Spirulina có nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe con người, nó cũng được coi như một thực phẩm hỗ trợ cơ thể "giải độc" kim loại nặng asen. Ngoài ra nó còn được cho là có thể giúp kiểm soát đường huyết, tuy nhiên cũng cần thêm nhiều nghiên cứu ở người để chứng minh công dụng này.
Theo nghiên cứu trên động vật được bổ sung tảo xoắn Spirulina thì lượng đường huyết giảm đáng kể, cũng có một số nghiên cứu ở người cũng có kết quả khả quan này. Ngoài ra, một vài trường hợp, tảo xoắn Spirulina còn mang đến công dụng tích cực hơn một số loại thuốc tiểu đường như Metformin.
Một nghiên cứu được thực hiện trên 25 người bị bệnh đái tháo đường loại 2, sau khi cho sử dụng tảo 2g/ngày thì kết quả cho thấy lượng đường trong máu đã giảm đáng kể. Chỉ số phản ánh lượng đường trong máu trung bình (HbA1c) của những người bệnh giảm từ 9% xuống 8%,. Tuy chỉ giảm 1% (HbA1c) , nhưng nghiên cứu ước tính là nó có thể làm giảm tới 21% nguy cơ tử vong do bệnh đái tháo đường gây ra.
Kiểm soát cholesterol
Tảo xoắn Spirulina có lợi cho bệnh tim nhờ nó giúp giảm nồng độ cholesterol LDL ( xấu), giảm lượng chất béo trung tính ( triglyceride), hỗ trợ tăng lượng cholesterol HDL ( tốt).
Trong tảo xoắn chó chứa các chất chống oxy hóa giúp làm giảm việc peroxy hóa lipid tốt hơn, vấn đề này đã được nghiên cứu trên cả người lẫn động vật. Ngoài ra, tảo xoắn Spirulina còn giúp tăng enzyme chống oxy hóa trong máu.
Chống oxy hóa, chống viêm hiệu quả
Tảo xoắn có khả năng chống lại và ức chế các gốc tự do gây hại, ức chế sản xuất những phân tử truyên tín hiệu gây viêm, nhờ nó có chứa hàm lượng phycocyanin dồi dào. Bên cạnh đó, nhờ vậy nó giúp chống viêm và chống oxy hóa hiệu quả.
Ngoài ra, tảo xoắn ( tảo xoắn Spirulina) có màu xanh lục- lam đặc trưng chính là nhờ chất chống oxy hóa này mang lại.
Theo nghiên cứu, sử dụng 8g/ngày tảo xoắn Spirulina cho 37 người bệnh mắc bệnh đái tháo đường loại 2, kết quả các dấu hiệu tổn hại do oxy hóa gây ra được giảm đáng kể.
Tăng sức bền cơ bắp, sức mạnh
Mỏi cơ bắp là vấn đề thường dễ gặp ở một số người hoạt động tập luyện thể lực docác tổn thương oxy hóa xảy ra khi tập luyện. Có một số thưch phẩm thực vật có tính chống oxy hóa để giúp người tập luyện thể thao hay vận động viên giảm những tổn thương này.
Ngoài ra, một số nghiên cứu cho rằng tảo Spirulina cũng giúp tăng cường sưc bền cơ bắp, nâng cao sức mạnh và tăng sức chịu đựng.
Tuy nhiên, công dụng này cũng cần nhiều nghiên cứu ở người hơn để chứng minh.
Hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim
Tảo xoắn Spirulina được cho là có thể giúp giảm lượng cholesterol toàn phần. Nó được các nhà khoa học công nhân bột tảo xoắn Spirulina có tác dụng tích cực trong việc hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Tảo xoắn Spirulina có khả năng giảm nồng độ cholesterol LDL ( xấu), giảm lượng chất béo trung tính ( triglyceride) và dôi khi còn có thể giúp tăng lượng cholesterol HDL ( tốt).
Theo một nghiên cứu ở người, cho những người có lượng cholesterol cao dùng tảo 1g/ ngày, kết quả cho thấy nó giúp giảm lượng cholesterol xấu 10,2 % và lượng triglyceride 16,3%. Thử nghiệm trên người bị đái tháo đường loại 2 cũng có kết quả khả quan.
Ngăn ngừa thiếu máu
Thiếu máu thông thường có nhiều loại khác nhau, tuy nhiên phổ biến nhất là do giảm các tế bào máu và giảm hemoglobin. Ở người cao tuổi tình trạng này gặp nhiều hơn.
Theo nghiên cứu trên 40 người lớn tuổi tham gia có tiền sử thiếu máu, kết quả cho rằng tảo xoắn Spirulina giúp tăng hemoglobin ở hồng cầu, bên cạnh đó nó còn giúp cải thiện hệ miễn dịch. Do đó, bạn có thể bổ sung thêm tảo xoắn cùng chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng để cải thiện và ngừa thiếu máu.
Tác dụng này cũng cần nhiều nghiên cứu ở người hơn để chứng minh.
Phòng ngừa đột quỵ và hạ huyết áp
Ở những người lớn tuổi thường gặp tình trạng cao huyết áp - nó là một trong những nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như đột quỵ, đau tim...
Tảo xoắn Spirulina nếu sử dụng đúng cách và đúng liều lượng có thể giúp tăng cường khả năng sản xuất phân tử tín hiệu giúp làn giãn mạch máu đó là oxit nitric.
Cải thiện chứng viêm mũi dị ứng
Viêm đường hô hấp mũi thường gây ra viêm mũi dị ứng. Triệu chứng này có thể từ những chất dị ứng từ môi trường bên ngoài như bụi, lông động vật hay phấn hoa. Với những ai bị viêm mũi dị ứng có thể dùng tảo xoắn Spirulina để cải thiện chứng viêm mũi dị ứng.
Một nghiên cứu với trên 127 người tham gia bị viêm mũi dị ứng, người ta cho họ bổ sung mỗi ngày 2g tảo xoắn Spirulina, kết quả cho thấy tình trạng như bị nghẹt mũi, ngứa mũi, hắt hơi, bị chảy nước mũi...giảm đáng kể.
Lưu ý khi mua tảo xoắn Spirulina
Tảo xoắn Spirulina đã được sử dụng từ lâu, sử dụng đúng cách, đúng liều lượng thì nó tương đối an toàn. Tuy nhiên, nếu bạn lạm dụng, sử dụng quá nhiều sẽ ảnh hưởng sức khỏe, thậm chí bạn chọn mua không đúng tảo sạch lại còn gây nguy hiểm hơn. Nếu tảo xoắn Spirulina phát triển ở điều kiện môi trường ô nhiễm, tảo có thể bị các vi khuẩn có hại hay nhiễm kim loại, do đó những loại này bạn ăn sẽ gây hại cho cơ thể.
Tảo xoắn Spirulina không sạch, bị nhiễm độc có thể gây mệt mỏi, gây hại cho gan, nhịp tim nhanh, buồn nôn...khi sử dụng. Thậm chí nó có thể gây tử vong.
Có một số trường hợp đặc biệt nó có thể làm tổn thương cho thận. Do đó. Khi chọn mua tảo xoắn Spirulina bạn cần lưu ý:
- Chọn mua tảo xoắn Spirulina ở nhà cung cấp uy tín, có tem nhãn, nguồn gốc rõ ràng
- Tìm hiểu công dụng của từng loại tảo biển để chọn mua cho phù hợp
- Cần bổ sung với liều lượng phù hợp với cơ thể
- Nếu mua loại tảo tươi cần mua loại còn xanh tươi tự nhiên, không có dấu hiệu hư hỏng, nếu loại tảo dạng viên cần chọn những nhãn hàng uy tín, mua loại mới sản xuất...
Cách dùng tảo xoắn Spirulina hiệu quả
Bổ sung tảo đúng thời điểm, đúng mục đích
Tảo có nhiều công dụng với sức khỏe, tùy vào mục đích sử dụng mà bạn uống ở các thời điểm khác nhau:
- Bổ sung chất dinh dưỡng: Pha bột tảo cùng nước ép, sinh tố làm từ rau xanh, trái cây để tăng hương vị
- Tăng cân: Nên uống tảo Spirulina sau khi ăn, hoặc dùng cùng các món tráng miệng
- Giảm cân: Uống tảo Spirulina trước bữa ăn 30 phút, sẽ giúp bạn có cảm giác no, hạn chế thèm ăn và nạp nhiều đồ ăn
- Cải thiện tiêu hóa: Nếu nuốn cải thiện rối loạn tiêu hóa bạn có thể uống tảo khi đói, trước khi ăn 30 phút
Lưu ý khi dùng tảo xoắn Spirulina:
- Không uống đồ có cồn, nước ngọt hay cà phê khi dùng tảo xoắn ít nhất 60 phút.
Chọn loại tảo Spirulina phù hợp với nhu cầu bản thân
Tảo xoắn Spirulina hiện nay có nhiều loại như: Tảo khô, thực phẩm chức năng tảo dạng viên, tảo dạng bột, viên nang tảo,...Ngoài ra còn nhiều loại tảo khác như tảo dạng tươi, tảo khô, đặc biệt như tảo mặt trời với công dụng giúp tăng cân, còn có loại tảo giúp giảm cân như tảo Nhật Spirulina.
Tùy vào sở thích và nhu cầu sử dụng mà chọn mua loại tảo cho phù hợp.
Cách bảo quản tảo xoắn
- Nếu bạn sử dụng tảo xoắn tươi thì nên cho vào ngăn đá tủ lạnh để bảo quản, khi nào dùng thì cho vào ngăn mát rã đông, tuy nhiên bạn cần sử dụng hết, không nên làm đông hay bỏ ngăn mát tảo đã được rã đông
- Tảo khô hay viên uống tảo thì chỉ cần cho vào nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nơi ẩm ướt và ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp. Không nên nấu tảo bằng cách luộc, nấu hay nấu bằng lò vi sóng vì có thể làm giảm dưỡng chất vốn có của tảo biển Spirulina
- Nên dùng tảo để làm thức uống và món ăn nên thêm tảo vào công đoạn cuối cùng để đảm bảo dưỡng chất
- Không dùng tảo hết hạn, có dấu hiệu hư hỏng, ẩm mốc...
Bổ sung liều lượng phù hợp
Liều lượng tiêu chuẩn sử dụng tảo khoảng 2- 3g. Ngoài ra, nếu bạn có vấn đề về sức khỏe hay đang điều trị bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có liều lượng phù hợp với tình trạng sức khỏe bản thân. Ngoài ra, khi mới dùng tảo bạn có thể uống ít sau đó tăng lên cho phù hợp, bạn cũng có thể tham khảo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Có nên sử dụng tảo xoắn mỗi ngày?
Tảo Spirulina có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, bạn có thể bổ sung tảo Spirulina mỗi ngày với liều lượng phù hợp sẽ mang lại kết quả tốt hơn. Hoặc là tham khảo ý kiến bắc sĩ hoặc là tham khảo khuyến nghị của nhà sản xuất mà bổ sung cho đúng. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng bột tảo, tảo khô, tảo tươi kết hợp cùng các món ăn thức uống để tăng hương vị và chất dinh dưỡng.
Tảo Spirulina không có vitamin C, nhưng vitamin C lại giúp cơ thể hấp thu tốt hơn, cho nên bạn cũng có thể kết hợp cùng nước chanh, cam, bưởi...
Lời kết
Tảo xoắn thường được bán dưới dạng bột, viên uống, dạng tươi, dạng khô,... và được tiêu thụ như một loại thực phẩm bổ sung dinh dưỡng. Tuy nhiên, như với bất kỳ thực phẩm bổ sung nào, bạn nên tham khảo chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ trước khi sử dụng tảo xoắn để bổ sung mang lại kết quả tốt nhất.